این تراز بالای یک عالم فقیه است که بتواند جامعه را بسازد و زندگی را در جامعه رواج دهد.
آیت الله محسن اراکی در سومین سالگرد ارتحال مرحوم آیت الله محمد تقی مصباح یزدی، قدس سره ، که پنجشنبه، ۷ دی‌ماه ۱۴۰۲،در حرم مطهر حضرت معصومه، سلام‌الله‌علیها، درسخنانی، ابعاد شخصیتی این استاد فقید حوزه‌های علمیه چنین بیان کرد:
کار استاد گرامی، مرحوم آیت الله مصباح، این بود که جامعه را بسازد و زندگی را در جامعه رواج دهد و جامعه را از مرگ حقیقی نجات دهد. این طراز بالای از یک عالم فقیه است.
این مرد بزرگوار، با بیان رسا و شیوا، از دین و انقلاب دفاع کرد و توانست در این عرصه پیروز گردد. اگر می‌بینیم جریان‌های آخر دهه شصت و هفتاد، به وجود آمدند، آن کسی که بیش از همه در از بین بردن این جریانات و منفعل‌کردن و به زاویه کشاندن این‌ها اثر گذاشت و توانست مانند یک مجاهد علمی و فکری، قدرت‌مندانه، قهرمانانه، فیلسوفانه و محکم در برابر این تهاجم فکری سینه سپر کند، و تفکر اسلام ناب محمدی و تفکر امام بزرگوار و مقام معظم رهبری را در جامعه زنده نگه دارد، این استاد عالی‌قدر حوزه علمیه ما بود.
این که کسی ادعا کند ما علوم انسانی اسلامی نداریم این در نتیجه عدم اطلاع است. ما علوم انسانی اسلامی تولید شده داریم. باید این علوم انسانی اسلامی از بیانات بزرگانی همچون امام و رهبری و آیت‌الله مصباح یزدی استخراج شود، چرا که امروز جهان تشنه این اندیشه‌هاست. این اندیشه‌ها، امروز می‌تواند این هجوم گسترده ضد اخلاق و تمدن بشری را به شکست بکشاند.
اگر کسی دقت کند در جوامع بشری، می‌فهمد که خطرناک‌ترین دوره‌ای که بر بشر گذشته، دوره تمدن وحشی غربی است. در هیچ دوره ای چنین تفکر وحشی و فاسدی، این‌چنین توسعه نیافته که حتی زبان علمی هم پیدا کند. امروز جریانی آمده که با پوشش دانش و علم، انسان را به توحش اسراییلی سوق دهد. این چه تمدنی است که این نوع از وحشی‌گری را تولید می‌کند و همه مظاهر تمدنی غربی، از چنین وحشی‌گری اسراییلی دفاع می‌کند. امثال آیت‌الله مصباح بودند که راه را بر این نوع انتشار تمدن ریاکارانهٔ وحشی‌گرانه می‌بستند. ما با رهنمود های امام و رهبری و اساتید بزرگواری همچون آیت‌الله مصباح یزدی، یک مجموعه بسیار غنی دانش انسانی اسلامی داریم که می‌تواند آینده جامعه بشر را در راه صحیح قرار داده و امنیت بشر را تأمین کرده و جان‌ها را به سمت صلح رهنمود گرداند.